રાષ્ટ્રીય આદિવાસી સાહિત્ય મહોત્સવ 2025 માં ધોડિયા ભાષા અને સંસ્કૃતિનો પડઘો પડ્યો
રાષ્ટ્રીય આદિવાસી સાહિત્ય મહોત્સવ - ૨૦૨૫
સ્થાન: કોઝિકોડ (કેરળ)
તારીખ: ૨૭ થી ૨૯ માર્ચ
કેરળ સરકાર અને કેરળ ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ફોર રિસર્ચ ટ્રેનિંગ એન્ડ ડેવલપમેન્ટ સ્ટડીઝ ઓફ શેડ્યુલ્ડ કાસ્ટ્સ એન્ડ શેડ્યુલ્ડ ટ્રાઇબ્સ (KIRTADS) ના સંયુક્ત પ્રયાસથી કોઝિકોડ (કાલિકટ) ખાતે રાષ્ટ્રીય આદિવાસી સાહિત્ય મહોત્સવ 2025નું આયોજન કરવામાં આવ્યું હતું. આ પ્રતિષ્ઠિત કાર્યક્રમમાં ભારતના વિવિધ રાજ્યોના સાહિત્યકારો, સંશોધકો અને આદિવાસી સંસ્કૃતિ નિષ્ણાતોએ ભાગ લીધો હતો.
ગુજરાતનું પ્રતિનિધિત્વ કરતા, પ્રખ્યાત કવિ-લેખક કુલીન પટેલને આ મહોત્સવમાં આમંત્રણ આપવામાં આવ્યું હતું. પોતાના સંબોધનમાં, તેમણે ધોડિયા આદિવાસી સમુદાયની સમૃદ્ધ ભાષા, સંસ્કૃતિ અને પરંપરાઓ પર પ્રકાશ પાડ્યો. ખાસ કરીને, તેમણે 'કાંસેરી કથા' ની ઐતિહાસિક અને સાંસ્કૃતિક પૃષ્ઠભૂમિની વિગતવાર ચર્ચા કરી, જેણે ઉપસ્થિત વિદ્વાનો અને સાહિત્ય પ્રેમીઓમાં ઊંડો રસ દાખવ્યો.
ધોડિયા ભાષા અને સંસ્કૃતિની વિશેષતાઓ
કુલીન પટેલે ધોડિયા ભાષામાં પોતાની કવિતાઓ સંભળાવીને શ્રોતાઓને મંત્રમુગ્ધ કરી દીધા. તેમણે કહ્યું કે ધોડિયા ભાષા દક્ષિણ ગુજરાત, મહારાષ્ટ્ર અને દમણ-દીવના આદિવાસીઓ દ્વારા બોલાય છે અને તેને જાળવવા માટે સતત પ્રયાસો કરવામાં આવી રહ્યા છે.
આ ઉપરાંત, તેમણે ધોડિયા સમુદાયના મુખ્ય તહેવારો, પરંપરાગત 'તુર નૃત્ય' અને લોકગીતોના મહત્વ પર પણ પ્રકાશ પાડ્યો. ધોડિયા સંસ્કૃતિમાં સુધારા અને જાગૃતિ ફેલાવવાના હેતુથી 'દેવીના ધુના' ચળવળ પર ચર્ચા પણ આ સત્રનું મુખ્ય આકર્ષણ હતું.
ધોડિયા ભાષાને આંતરરાષ્ટ્રીય સ્તરે માન્યતા મળી
કેરળના વિદ્વાન લેખિકા ડૉ. શાલિની સાથેની ચર્ચા દરમિયાન, કુલીન પટેલે ધોડિયા ભાષાને આંતરરાષ્ટ્રીય માન્યતા આપવાની જરૂરિયાત પર ભાર મૂક્યો. સાહિત્ય જગતમાં તેમની આ અનોખી પહેલની ખૂબ પ્રશંસા થઈ.
ગુજરાતના આદિવાસી સાહિત્યને રાષ્ટ્રીય સ્તરે માન્યતા અપાવવામાં કુલીન પટેલની ભૂમિકા મહત્વપૂર્ણ રહી છે. તેમની કૃતિઓ ગુજરાતી, હિન્દી અને ધોડિયા ભાષાઓમાં ઉપલબ્ધ છે, જે દક્ષિણ ગુજરાતની આદિવાસી સંસ્કૃતિને એક નવી ઓળખ આપે છે.
નિષ્કર્ષ
રાષ્ટ્રીય આદિવાસી સાહિત્ય મહોત્સવ 2025 ના મંચ પરથી કુલીન પટેલે સંદેશ આપ્યો કે દરેક પ્રાદેશિક ભાષા અને સંસ્કૃતિનું જતન અને પ્રોત્સાહન થવું જોઈએ. તેમના પ્રયાસોને કારણે, ધોડિયા આદિવાસી સમુદાયને વૈશ્વિક સ્તરે ઓળખ મળી છે, જે એક પ્રશંસનીય પ્રયાસ છે.
ધોડિયા ભાષા અને આદિવાસી સાહિત્યને પ્રોત્સાહન આપવા માટે આવા પ્રયાસોની જરૂર છે જેથી આપણો સમૃદ્ધ સાંસ્કૃતિક વારસો સુરક્ષિત રહે.
Comments
Post a Comment